“Bir İnsan Hakları Koruma Mekanizması Olarak Ulusal Eşitlik Kurumları” Raporumuz Yayında!

Eşit Haklar İçin İzleme Derneği tarafından tarihinde yayınlandı

Ulusal insan hakları kurumları (UİHK), günümüzde ulusal düzeyde insan haklarının korunması ve geliştirilmesinde temel mekanizmalardan biri olarak kabul edilmektedir. Ülkeden ülkeye farklılıklar göstermesine rağmen, genel olarak “Eşitlik Kurumları” veya “Ombudsmanlık” olarak sınıflandırılabilecek yapılar olarak kurulan UİHK’lar, farklı yetkilere de sahip olabilir. Ancak bu farklılıklar UİHK’ların sahip olması gereken evrensel standartların olmadığı anlamına gelmemelidir. UİHK’ların statülerine ilişkin evrensel normlar olarak ilan edilen “Paris İlkeleri” kriterlere göre UİHK’lar; anayasal veya yasal dayanakla kurulmalı ve yetkilerle donatılmalı; idari ve finansal olarak bağımsız olmalı; çoğulcu bir yapıya sahip olmalı ve kurum üyeleri güvencelere sahip olmalıdır.

Bağımsızlık, kurumların temel meşruiyet kaynağı olmasının yanında güvenirlilik ve etkililiği için de vazgeçilmezdir. Türkiye’de ilgili yasalarda her iki kurum için de bağımsızlık vurgusu yapılıyor olmasına rağmen, bu kurumların bağımsızlığından söz etmek mümkün değildir. Her iki kurum bakımdan, evrensel ilkelere uygunluk konusu ise, tartışılması gereken başlıca konular arasında yer almaktadır. 

“Ombudsmanlık” bölümü Dr. D. Çiğdem Sever, “Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK)” bölümü ise Doç Dr. Ulaş Karan tarafından yazılan bu rapor, bağımsız akademik uzmanlar tarafından kurumlara odaklanılarak hazırlanan bir “ilk rapor” olma özelliğini taşımaktadır.

Raporun Türkçe versiyonuna buradan; İngilizce versiyonuna ise şuradan ulaşabilirsiniz.