Roman Hakları Çalıştayı

Eşit Haklar İçin İzleme Derneği tarafından tarihinde yayınlandı

Günümüz dünyasında insan haklarına erişimi son derece sınırlı olan gruplardan birisi de Romanlardır. Romanların insan haklarına eşit erişimini sağlamak üzere birçok ülkede geçici özel önlemler içeren stratejiler ve eylem planları hazırlanmakta ve uygulanmaktadır.

Türkiye’de de 2016- 2021 yıllarını kapsayan Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi (2016-2021) hazırlanmıştır. Strateji Planı çerçevesinde, 1. aşama (2016-2018) ve 2. Aşama Eylem Planı (2019-2021) hazırlanmış ve bu planların uygulama süreleri dolmuştur.

Ancak uygulanan eylem planlarının yarattığı değişime ilişkin ölçülebilir sonuçlar bulunmamaktadır. Bu durumun temel nedeni, strateji ve eylem planlarının hazırlık sürecine sorunun öznesi olan Romanların etkili katılımının sağlanmamış olmasıdır.  Diğer taraftan eylem planları ölçülebilir ve zamanlanmış hedeflerin olmaması, bütçeleme yapılmaması, kamu makamlarına ait sorumlulukların çerçevesinin net olarak çizilmemesi ve katılımcı bir izleme sürecinin işletilmemesi nedeniyle Romanların insan haklarına erişiminde beklenen değişimi yaratmamıştır. Türkiye’de Romanların yaşadıkları hak ihlalleri analiz edildiğinde temel haklar açısından yaşanan eşitsizliğin devam ettiği görülmektedir. 

Diğer taraftan kamuoyuna yapılan açıklamalara göre Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yeni bir Roman eylem planı hazırlığı yürütmektedir. Ancak bu eylem planının hazırlık sürecinde de tıpkı öncekiler gibi Romanların etkili katılımını sağlayacak süreçler işletilmemektedir. 

Düzenlemeyi amaçladığımız Roman Hakları Çalıştay’ında, Romanların yaşadıkları ayrımcılığı, temel haklara erişimlerini, yaşadıkları hak ihlallerini ve Romanlara yönelik kamu politikalarını sorunun özneleri ile tartışılması amaçlanmaktadır.

Çalıştay, çoklu ayrımcılık riski altında bulunan Romanların (Kadın, engelli, çocuk, genç vb.) kendi sorunlarını dile getirebilecekleri, eşitsizlik ve ayrımcılıktan hayatlarının nasıl etkilendiklerini konuşabilecekleri bir zemin oluşturacaktır.

Çalıştay, bu anlamıyla Romanların yaşadığı eşitsizlikleri insan haklarının bütüncüllüğü perspektifiyle ele almak, hazırlıkları sürdürülen eylem planını etkileyecek sonuçlar ortaya çıkarmak ve katılan gruplarla bu sonuçlara ilişkin ilgili bakanlık nezdinde lobi yapılmasına da zemin hazırlayacaktır.

Çalıştay’a Roman toplumunun farklı kesimlerinin katılımcıların katılımının sağlanması (kadın, genç, engelli vb.)  ve yeni eylem planına yönelik önerileri aktarmaları sağlanacaktır.

2022 Roman Eylem Planı öncesinde Roman Hakları alanında çalışma yürüten sivil toplum ve kamu kurumu çalışanları ile 22 – 23 Temmuz 2022 tarihinde İzmir’de Roman Hakları Çalıştay’ında bir araya gelinilecektir.