İzleme, belli bir bölge veya ülkedeki mevcut insan hakları koşullarının tespit edilmesi ve iyileştirilmesi için yasama süreçleri, uygulamalar ve politikalar hakkında yürütülen düzenli gözlem, veri toplama ve raporlama faaliyetleridir. İzleme faaliyetleri, devletler başta olmak üzere sorumlu kurum ve aktörlerin insan hakları standartlarına uygunluklarının tespit edilebilmesi için bilgi toplanması gerekliliğinden ötürü önem arz eder. Belgeleme ve raporlama ile izlemeyle edinilen bilgiler kolay erişilebilir ve yaygınlaşabilir şekilde kaydedilir, doğrulanır ve sınıflandırılır. Bu esnada hak özneleriyle, aktivistlerle ve diğer sivil toplum örgütleriyle iletişime geçilir.
ESHİD, insanların hak ve özgürlüklerinin mevcut koşullarının tespiti ve iyileştirici politika ve düzenlemelerin üretilerek hayata geçirilmeleri açısından, insan hakları ihlallerinin duyurulmasına izleme faaliyetleriyle katkı sunmaya çalışmakta, çalışmalarında dava izleme, seçim izleme ve raporlama alanlarına odaklanmaktadır.